XÁC ĐỊNH ẨN Ý CỦA TỔ TIÊN QUA MỘT CHỮ TRONG CÂU ĐỐI

Cao Xuân Thiên-14/7/2019.

Trong quá trình nghiên cứu các dữ liệu sử phả dòng họ, việc xác định mốc thời gian và không gian của tổ tiên là không đơn giản, do nhiều tài liệu đã bị thất truyền. Rất may mắn tổ tiên đã để lại các tập gia phả chữ Hán mà sau này cụ Cao Bá Lô biên tập thành tập gia phả chữ Hán và một số bản dịch chép tay lưu hành trong các chi phái của dòng họ trước năm 1975, còn lưu giữ cho đến ngày nay. Đặc biệt dòng họ còn lưu dữ được 5 bộ câu đối cổ thực sự quý báu về giá trị lịch sử của dòng họ Cao Trần chúng ta.

Trước khi vào bài viết tác giả xin trân trọng cảm ơn ông Lã Mạnh Hùng, cháu ngoại đời thứ 12, Ất phái cành cả họ Cao Trần, hiện đang định cư tại Canada đã giải nghĩa giúp tôi các từ ngữ trong 5 bộ câu đối. Đặc biệt là một chữ mà sau đây tôi sẽ trình bày sâu hơn.

Trong nhiều phiên bản gia phả cũng như nhiều thế hệ truyền khẩu đôi câu đối cổ chữ Hán đã được phiên sang nghĩa Hán Việt, chính là bộ câu đối xa xưa nhất của dòng họ Cao Trần mà tôi đã có dịp trình bày.